PFAS, de nieuwe verontreiniging

PFAS wordt gezien als de nieuwe verontreiniging in de bodemwereld, maar wat is het precies?

PFAS (poly-en per-fluor-alkyl- stoffen) is een stofgroep bestaande uit meer dan 6.000 stoffen. PFAS zijn door mensen gemaakte stoffen; de stoffen zijn brandwerend en vuil- en waterafstotend, zoals verf, kleding en coating. Ze worden al decennialang in de industriële sector gebruikt.

PFAS zijn chemische van aard. Doordat ze nauwelijks biologisch afbreekbaar zijn, zijn ze over het algemeen schadelijk voor zowel mens als milieu. De PFAS-stoffen zijn tevens zeer mobiel en persistent, waardoor ze zich snel in het milieu kunnen verspreiden.

De stoffen die vallen onder PFAS hebben grote gevolgen voor de bodemwereld. Omdat er nog geen concrete landelijke normen voor PFAS-houdende grond zijn vastgesteld, kun je PFAS-houdende grond niet zomaar op een andere locatie hergebruiken. Ook het reinigingen van de grond is nog niet mogelijk, waardoor saneren of afvoeren niet mogelijk is.

Als gevolg hiervan treedt er stagnatie op in het verzet van grond en baggerspecie in Nederland. De overheid heeft daarom een tijdelijk handelingskader opgesteld om deze stagnatie tegen te gaan. In de tussentijd wordt er meer onderzoek gedaan naar de stof om een definitief handelingskader op te stellen.

Tijdelijk handelingskader

Op 8 juli 2019 heeft het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een tijdelijk handelingskader voor hergebruik van PFAS-houdende grond en baggerspecie vastgesteld. Dit tijdelijk handelingskader is gebaseerd op het advies van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In het tijdelijk handelingskader zijn de risicogrenzen voor PFOS, PFOA en GenX bepaald. Voor veel grond gerelateerde projecten betekent dit dat de parameter PFAS moeten worden geanalyseerd bij het milieuhygiënisch onderzoek naar de kwaliteit van de grond of baggerspecie.    

Maar wat zijn dan de gevolgen voor u?

Vanwege de aanvullende eisen voor analyse op PFAS kunnen de kosten van een bodemonderzoek of voor een partijkeuring hoger uitpakken. Bodemonderzoeken en partijkeuringen waarbij de monstername is uitgevoerd voor de invoering van het tijdelijk handelingskader (8 juli 2019) hoeven niet extra te worden uitgebreid met een analyse op PFAS. Het kan echter wel zo zijn dat de verwerkers of acceptanten van grond of baggerspecie de analyse op PFAS willen laten uitvoeren.

Voor eerder uitgevoerde partijkeuringen of (water)bodemonderzoeken geldt een overgangstermijn tot 1 oktober 2019. Vóór 1 oktober 2019 mogen de milieuhygiënische verklaringen nog gebruikt worden om grond toe te passen zonder aanvullende analyse of PFAS. Bij toepassing na 1 oktober 2019, moet de partij wel aanvullend op PFAS worden onderzocht.

  Toepassing voor 1 oktober 2019 Toepassing partij vanaf 1 oktober 2019
Monsterneming en veldwerk uitgevoerd voor verzending kamerbrief Analyse op PFAS niet verplicht Aanvullende analyse op PFAS noodzakelijk
Monsterneming en veldwerk uitgevoerd na verzending kamerbrief Verplicht meenemen van PFAS bij het onderzoek Verplicht meenemen van PFAS bij het onderzoek

 

Figuur 1: Overgangstermijn analyse op PFAS (Bodemplus.nl)

 

Bodemonderzoek

U wilt een verkennend bodemonderzoek laten uitvoeren door Colsen? Dan is het belangrijk om te weten dat de stofgroep PFAS extra geanalyseerd moet worden, indien op grond van het vooronderzoek hier aanleiding voor is. Wordt de locatie niet verdacht op het voorkomen van PFAS? Dan wordt de stofgroep PFAS niet meegenomen tijdens het bodemonderzoek. Meer over bodemonderzoek leest u hier.

Partijkeuring (AP04)

Bij afvoer van grond is een extra analyse op PFAS noodzakelijk, omdat de partij grond waarschijnlijk niet geaccepteerd wordt voor hergebruik of voor het afvoeren naar een erkende verwerker zonder de stofgroep PFAS. Meer over partijkeuringen leest u hier.

Waterbodem

Voor het toepassen of verspreiden van baggerspecie op landbodem of in het oppervlaktewater zijn per toepassingssituatie verschillende toepassingsnormen. Indien u een waterbodemonderzoek wilt laten uitvoeren, adviseren wij om contact met ons op te nemen om te kijken welke toepassingssituatie van toepassing is. Meer over waterbodemonderzoek leest u hier.